Vanvn- Thơ văn Lê Minh Vũ thấm đậm tình yêu thương con người, yêu đời, yêu cuộc sống được bộc lộ qua những rung động tinh tế và sâu lắng của một trái tim nhân hậu với lối diễn đạt giàu hình tượng và sức sáng tạo.
Lê Minh Vũ sinh năm 1974 tại Thị xã Bến Cát, vùng đất sôi động của thủ phủ công nghiệp Bình Dương trong công cuộc đổi mới. Anh là nhà giáo, nhà quản lý giáo dục đồng thời là cây bút tiêu biểu của làng văn, làng thơ Bình Dương trong nhiều năm qua. Lê Minh Vũ là ủy viên Ban chấp hành Hội Văn học Nghệ thuật Bình Dương các nhiệm kỳ VI (2019 – 2015), VII (2015 – 2020), VIII (2020 – 2025) và là Biên tập viên Tạp chí Văn Nghệ Bình Dương. Với những nỗ lực của mình, anh vừa được kết nạp vào Hội Nhà văn Việt Nam.
Tác phẩm của anh đã xuât bản: Khoảng trời mây trắng bay, tập thơ in chung, Hội VHNT Bình Dương, năm 1999; Đường xưa tan học, tập thơ, Nhà xuất bản Văn nghệ thành phố Hồ Chí Minh, năm 2000; Buổi chiều Tigôn, tập thơ, Hội VHNT Bình Dương, năm 2004; Ngã rẽ, tập truyện ngắn, Nhà xuất bản Trẻ & Hội VHNT Bình Dương, năm 2010; Mùa đã tươi màu trắng, tuyển tập thơ văn, Nhà xuất bản Văn Nghệ thành phố Hồ Chí Minh, năm 2018; An nhiên dưới mai trường, tập thơ, Nhà xuất bản Đà Nẵng, năm 2022 cùng một sô tác phẩm chưa công bố. Anh đã 5 lần đạt Giải thưởng VHNT Huỳnh Văn Nghệ của tỉnh Bình Dương, trong đó có một giải A (giai đoạn 2016 – 2020) và một số giải thưởng VHNT khác.
Thơ văn Lê Minh Vũ thấm đậm tình yêu thương con người, yêu đời, yêu cuộc sống được bộc lộ qua những rung động tinh tế và sâu lắng của một trái tim nhân hậu với lối diễn đạt giàu hình tượng và sức sáng tạo.
Với tình yêu tha thiết đối với các em học sinh, Lê Minh Vũ vừa ra mắt tập thơ An nhiên dưới mái trường – đứa con tinh thần mà anh ấp ủ từ lâu – đồng thời dùng toàn bộ số tiền thu được qua xuất bản quyển sách để tặng học bổng cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn với tổng giá trị gần 100 triệu đồng.
Tập thơ An nhiên dưới mái trường tiếp nối dòng cảm xúc chủ đạo trên đây của hồn thơ Lê Minh Vũ. Tập thơ gồm 79 bài thơ phân thành 4 phần: Mộng mơ xuân…; Một thời xa, áo trắng biết đâu tìm…; Thu vàng ước mơ; Chạm tay vào nỗi nhớ. Ngoài ra, người đọc còn được chiêm nghiệm Lời tác giả ở đầu sách cùng bài viết Lê Minh Vũ: “Đi qua thơ mình mong gặp thuở hồn nhiên…” của nhà thơ, nhà báo Hà Đình Nguyên và phần Phụ lục: nhạc phổ thơ ở cuối sách.
79 bài thơ được in lần này là những sáng tác trong “khoảng thời gian sôi nổi hòa mình cùng thơ văn tuổi học trò” của Lê Minh Vũ. Đúng như anh bộc bạch: “An nhiên dưới mái trường là niềm tin mà tôi mong muốn và gửi trao vào đó tất cả tình yêu thương dành cho các em học sinh, trong đó có các con tôi”, qua tập thơ, tác giả muốn gửi tới người đọc “thông điệp” từ trái tim: “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui và mái trường là nơi ươm mầm, nuôi dưỡng, chắp cánh để các em sẽ bay cao, bay xa vào cuộc sống tương lai”. Vì vậy, tập thơ ra đời là sự đóng góp quý báu của anh cho sự nghiệp trồng người và là món quà đầy ý nghĩa đối với các em học sinh và những người yêu thơ. Sự đóng góp ấy càng ý nghĩa hơn khi nhà thơ đã dành hết số tiền thu được từ việc xuất bản tập thơ để tặng học bổng cho các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn.
Mở đầu tập thơ, tác giả đã thể hiện ý tưởng và tình cảm của mình bằng một khung cảnh thật dễ thương:
“Một sớm mai thức dậy
Ô kìa, mùa xuân sang!
Những cánh hoa mai vàng
Bên hiên nhà kheo sắc…
Em lớn thêm một tuổi
Tóc xõa dài thiết tha
Xuân tươi từ sắc hoa
Em xinh từ dáng ngọc.
Nắng vàng ươm màu mật
Mùa xuân thức dậy rồi!”
(Thức dậy mùa xuân)
Hình ảnh cô bé “một sớm mai thức dậy” cùng lúc “mùa xuân sang” ở đầu tập thơ như mách bảo với ta “hành trình” sắp tới của em, và ta dự cảm được sự thành công của tác giả. Thật vậy, suốt cả tập thơ, những nét xuân tươi thắm vẫn hiện hữu trước mắt người đọc bởi cái hồn của mùa xuân luôn phảng phất trong hình hài, tính cách và tâm hồn của bé, làm bừng sáng những trang thơ. Cô học trò ấy hồn nhiên và yêu đời biết bao:
“Đạp xe qua phố
Lang thang chục vòng
Vẫy chào tuổi nhỏ
Tháng ngày mênh mông”
(Rong chơi mùa xuân)
Những rung cảm trong tâm hồn em trước thiên nhiên, trước cuộc đời đẹp đẽ, tinh khôi biết nhường nào:
“Em yêu màu hoa tím
Và khoảng trời mộng mơ
Một chút gì xao xuyến
Ướp hương từ câu thơ”
(Khoảng trời hoa tím)
Có lẽ, nỗi niềm ấy cũng đã theo em đi vào thế giới đầy màu sắc rực rỡ của bức tranh em đang vẽ về mùa hè, hòa quyện với sự lung linh của sự sống xung quanh:
“Em vẽ màu đỏ
Hoa phượng nồng nàn
Điểm những nụ xinh
Chồi non lộc biếc
Em vẽ màu tím
Khung trời ước mơ
Như những vần thơ
Tuổi hồng em đó
Màu vàng rực rỡ
Nắng sớm quê hương
Lẫn trong màn sương
Nụ hoa súng trắng.”
(Bức tranh mùa hè)
Rồi cô bé vui vẻ, hồn nhiên bước vào năm học mới:
“Khép lại mùa hè êm ả
Màu hoa phượng đã phai tàn
Sáng nay trống trường rộn rã
Thu vàng áo trắng vừa sang…
Đầu năm chẳng cần xông đất
Em ngoan ngoãn giữa sân trường
Trang vở còn thơm màu mực
Khai trường – như em dễ thương!”
(Khai trường)
Cái nét tươi tắn, hồn nhiên của tuổi trăng tròn lẻ ấy một ngày nào đó đã nhuốm chút mộng mơ, rạo rực. Nhưng điều đáng trân quý là tâm thế của chủ thể, cũng là tấm lòng của thi nhân:
“Mười sáu tuổi thiên đường hoa mộng thắm
Áo học trò trong trắng nét ngây thơ
Anh không thể xoay ngược dòng năm tháng
Buổi trường tan lặng lẽ đứng trông chờ.
Ngồi xuống đây ngoan hiền như cỏ biếc
Mười sáu thơm hương sắc cũng dậy thì
Hãy lặng lẽ nghe nhịp xuân rạo rực
Đêm diệu huyền nghe tiếng dế ri ri…”
(Xuân mười sáu)
Dưới con mắt quan sát tinh tế và đầy nhạy cảm của nhà thơ, nét e ấp thẹn thùng và những thói quen dễ thương, những niềm vui nho nhỏ, đặc trưng của những cô bé ở tuổi dậy thì được thể hiện với các trạng thái và sự biểu đạt khác nhau. Nhiều khi nó trở thành nỗi niềm xao xuyến và những hoài niệm không thể nào quên :
“Đi qua ngày tháng tuổi hồng
Xôn xao kỷ niệm
Xanh trong khung trời…
Một thời
Nhặt cánh phượng rơi
Ép vào lưu bút
Bồi hồi tiếng ve
Một thời
Nghiêng nón thẹn che
Giấu đi màu nắng mùa hè vừa sang…
Đi qua ngày – tháng – thiên – đường
Một thời…
Nỗi nhớ vấn vương…
Một thời…”
(Một thời)
Đọc An nhiên dưới mái trường, ta còn bắt gặp ước mơ của tuổi hồng, nỗi nhớ mùa hạ, niềm xao xuyến trước sắc thu vàng, bao kỷ niệm khôn nguôi của thời áo trắng, hình bóng mái trường xưa, những cánh diều tuổi thơ, những khoảng trời hoa tím cùng lời ru của mẹ…Thế mới biết Lê Minh Vũ hiểu tâm lý lứa tuổi và gần gũi, yêu thương các em nhỏ đến nhường nào! Tấm lòng của nhà thơ vốn là người cha đồng thời là nhà giáo, nhà quản lý giáo dục có trái tim mẫn cảm và đầy ý thức trách nhiệm được bộc lộ đậm nét qua những lời anh trải lòng với con gái, cũng là tình cảm của anh đối với tất cả các em học sinh:
“Ba đặt tên con là An Nhiên
Mong cuộc sống của con mãi An bình – Hạnh phúc
Con là niềm tin
Con là động lực
Con là tương lai hoài vọng của gia đình
Con là ánh sáng buổi bình minh
Ngày mới ấm nồng ngàn hoa khoe sắc
Con là nguồn thơ
Con la ý nhạc
Ba viết ngàn lời cũng không hết tình thương…”
(Bài thơ cuộc đời)
Có thể nói, tập thơ An nhiên dưới mái trường đã khắc họa thành công ý tưởng nghệ thuật mà Lê Minh Vũ đã bộc bạch trong Lời tác giả ở đầu sách. Tập thơ cũng đã thể hiện sự chắc tay trong sử dụng các thi pháp truyền thống kết hợp với đổi mới, sáng tạo trong tư duy và cách dùng chữ, đặt câu của tác giả. Người đọc bất ngờ và thú vị khi đọc những câu thơ như:
Tháng giêng nắng ấm rớt bên thềm,
Mùa vô ưu thả nắng xuống
Đưa tay vẫy quá giang vào
Mười sáu thơm hương tóc cũng dậy thì,
Ai về cúi nhặt tiếng ve,
Nghe mưa, đau cả mái tranh quê nghèo…
Mặc dù đâu đó Lê Minh Vũ còn sử dụng một vài từ, vài câu có thể nói là hơi dễ dãi, ví dụ như ở câu thơ “Khai trường – như em dễ thương!”, nhưng những trường hợp như vậy rất ít gặp và nếu có cũng là điếu bình thường trong một tập thơ.
Có thể nói, An nhiên dưới mái trường là tiếng lòng của tuổi học trò – tuổi thần tiên. Tuy nhiên, đây không chỉ là món quà ý nghĩa đối với các em học sinh mà còn là sản phẩm tinh thần dành cho các lứa tuổi khác. Bởi, trong cuộc đời của mỗi chúng ta, có khoảng thời gian nào đẹp hơn những năm tháng ta sống “an nhiên” dưới mái trường phổ thông thân yêu với tâm hồn thơ thới, sáng trong và cũng rất nhiều “mộng thắm” ? Đọc tập thơ trên đây của Lê Minh Vũ, ta chợt gặp lại mình một thời tuổi trẻ đã xa và ta càng yêu thêm cuộc đời này…
NGUYỄN QUẾ
