Vanvn- Chàng trai, sau khi giải ngũ, trở về đời thường với một cô vợ trẻ. Anh kiếm sống bằng việc hằng ngày đi bán kẹo. Một lần, anh gặp trên đường một cô sinh viên chửa hoang và không dám quay về nhà vì có một ông bố rất dữ tính. Anh động lòng thương cảm, bèn đề nghị đóng vai chồng chưa cưới, đưa cô gái về nhà với bố mẹ cô. Anh dự tính chỉ mất một vài ngày rồi sau đó khi mọi việc tạm ổn, anh sẽ lặng lẽ biến mất. Nhưng chuyện đời không đơn giản như vậy…
Chỉ thoáng nghe cái motif này, người ta sẽ đoán ra đây là một cốt truyện công thức và tầm thường của những bộ phim truyền hình xứ ta. Nhưng không, vào tay một ê kíp tài năng, nó đã thành một bộ phim tinh tế lay động lòng người. Đấy là phim Dạo bước trên mây (A Walk in the Clouds) và người đóng vai chàng trai tốt bụng là Keanu Reeves. Năm 1995 anh ba mươi mốt tuổi nhưng vào phim cứ như một chàng sinh viên trong sáng và dịu dàng trước cuộc đời gai góc. Bộ phim thành công phần lớn là nhờ phong cách biểu diễn tiết chế và chân thành của Keanu Reeves.
Bây giờ người hâm mộ có dịp hiểu thêm về anh qua cuốn sách Keanu Reeves – ma trận cuộc đời. Cuốn sách có thêm một phụ đề: Bí ẩn đằng sau người đàn ông tử tế nhất hành tinh, vì đấy đích thực là một người đàn ông tốt bụng như vai anh đóng trong phim Dạo bước trên mây. Ở ngoài đời thực, Keanu Reeves sẵn sàng dừng chân để nói chuyện với người qua đường, vui vẻ nhận lời chụp ảnh với một người nào đó tình cờ gặp, đứng lên nhường ghế cho phụ nữ trên tàu điện ngầm, tặng đồng hồ Rolex cho các diễn viên đóng thế, thậm chí hy sinh bớt thù lao, có khi là vài triệu đô la, để tăng thu nhập cho ê kíp kỹ thuật của bộ phim, hoặc để đạo diễn mời thêm được một nghệ sĩ mà Keanu mến mộ. Trong cuốn sách này, người đọc sẽ biết được những câu chuyện đáng yêu về anh như vậy.
Ngay cả nghệ danh vốn là tên khai sinh Keanu Reeves cũng có một giai thoại: khi anh vừa bước chân đến Hollywood, quản lý và người đại diện đều khuyên anh không nên dùng tên thật. “Lý do được đưa ra là “Keanu” nghe quá giống tên một người dân tộc thiểu số, và anh cần một cái tên nghe giống người da trắng hơn… Trong một phút xuất thần, Keanu đã nghĩ ra cái tên “Chuck Spandin”. Cả quản lý và người đại diện đều không hứng thú gì với cái tên đó. Cái tên “Templeton Page Taylor” được anh đề xuất sau đó cũng khiến mọi người lắc đầu ngao ngán. Cuối cùng, tất cả đều phải đầu hàng, và Keanu vẫn là Keanu”.
Người đọc cũng cảm thông với nỗi đau chia lìa người thân của Keanu Reeves, cảm thông với cuộc sống nội tâm thích sống lặng lẽ và đơn độc của anh. Một con người không thiếu những bóng hồng trong cuộc đời nhưng dường như tất cả đều chỉ là tình bạn mà không đi đến hôn nhân, và những “người bạn” này đều nhìn thấy ở anh một chàng trai tử tế hiếm có.
Chuyện về đời một nghệ sĩ, tất nhiên phần lớn trang sách là dành để nói về sự nghiệp và tác phẩm của nghệ sĩ đó. Sách kể khá chi tiết về sự nghiệp âm nhạc, những vai diễn trên sân khấu và trên màn ảnh của Keanu Reeves. Chỉ riêng trong điện ảnh, anh đã thành công ở rất nhiều phim lãng mạn như Dạo bước trên mây, Căn nhà bên hồ… phim hành động như Tốc độ, Điểm vỡ, Phản ứng dây chuyền… tầm kinh điển như Tiểu Phật, đặc biệt ở loại phim bom tấn như bốn phần phim Ma trận, bốn phần phim John Wick.
Phần lớn người xem bị cuốn hút vào những cuộc đấu trí, những pha bay lượn đánh đấm trong Ma trận và John Wick. Còn người viết bài này đặc biệt nhớ Keanu Reeves trong phim Tốc độ (1994). Viên cảnh sát trẻ vừa tài trí vừa dũng cảm đối đầu với một kẻ khủng bố đặt bom trên một chiếc xe buýt và hắn sẽ cho nổ nếu xe giảm tốc độ xuống dưới 80km một giờ. Vẻ đẹp và diễn xuất tuyệt vời của Keanu Reeves trong phim này thực sự chinh phục được rất nhiều người xem.
Cuốn sách không nói nhiều về bộ phim Tiểu Phật (Little Buddha, 1993) nhưng đây là một điểm sáng trong sự nghiệp của Keanu Reeves. Đạo diễn lớn Bernardo Bertolucci đã chọn anh vào vai Đức Phật tổ, từ khi còn là hoàng tử Siddhartha cho đến khi trở thành Đấng Giác Ngộ. Đạo diễn lý giải, đấy là vì vẻ trong sáng thánh thiện toát ra từ con người của nghệ sĩ. Keanu Reeves đã sang Nepal, đóng những cảnh vương quốc Thích Ca trong hoàng cung cổ ở Kathmandu, và hình ảnh Đức Phật do anh thể hiện rất có sức thuyết phục.
Người xem hiện tại có thể nhớ vẻ nhiều tóc nhiều râu của Keanu Reeves trong John Wick, và cuốn sách cũng sử dụng hơi nhiều hình ảnh Keanu Reeves râu tóc, nhưng với rất nhiều người, anh vẫn là chàng trai tử tế trong Dạo bước trên mây và một con người đại giác ngộ trong phim Tiểu Phật.
HỒ ANH THÁI
——
* Keanu Reeves – ma trận cuộc đời (Bí ẩn đằng sau người đàn ông tử tế nhất hành tinh), tác giả Marc Shapiro, Trần Hoàng Sơn dịch, First News và NXB Dân Trí 2021.
